Przesadzanie roślin doniczkowych

Jednym z kluczowych zabiegów, jakie wymagają rośliny doniczkowe i pojemnikowe, to zabieg przesadzania, od którego zależy zdrowotność roślin. Pamiętajmy, że nie przeprowadzanie tego zabiegu w razie potrzeby, może się przyczynić nawet do utraty rośliny, gdyż wykazuje ona wówczas większą podatność na choroby i szkodniki. Oczywiście nie dziwmy się temu, gdyż porównując warunki roślin uprawianych w domu a ich odpowiedników rosnących w naturalnych warunkach stwierdzimy, że są one często skrajnie różne, ich przestrzeń życiowa jest tam wielokrotnie większa. Nie mniej jednak w naszych ograniczonych realiach, też mają szansę na bujny rozrost, zależy to głównie, od jakości naszej pielęgnacji.    Odpowiedniej wielkości doniczka, pojemnik, są jednym z podstawowych warunków dobrego „samopoczucia” roślin. Jeżeli chcemy mieć dobre efekty w uprawie, każdego roku powinniśmy przeglądać, czy czasami nasze rośliny nie wymagają przesadzenia, przecież one wciąż rosną, następuje rozrost korzeni, a więc ich „mieszkanko” wciąż maleje. Zależnie od gatunku, siły rozrostu jak i innych czynników, konieczność przesadzania jest zróżnicowana, jedne możemy przesadzać, co roku, inne znów rzadziej. Od naszej oceny zależy, czy przesadzimy w danym roku, czy też nie.

Ważną kwestią jest zachowanie proporcji pomiędzy naczyniem a rośliną. Wyższe rośliny wymagają doniczek bardziej spłaszczonych, które są bardziej stabilne i dla roślin sadzonych po kilka w pojemnik jest to bardziej praktyczne np. Lucky bamboo. Wiadomo, że zależnie od tworzywa, z jakiego są wykonane pojemniki, doniczki, zależy ich podatność na wywracanie, należy o tym pamiętać i odpowiednio wybrać punkt ciężkości.

Najlepszy okres na przesadzanie roślin rozpoczyna się wraz z początkiem okresu wegetacyjnego i w późniejszych miesiącach, kiedy następuje dalszy wzrost, tak do czerwca. Ten czas jest najlepszym okresem na przesadzanie, ale nie jest on obligatoryjny tak, więc w razie konieczności i uwzględniając różnorodność roślin, moment przesadzania może być inny. Najgorszym momentem na przesadzanie jest zima, kiedy to roślina jest w stanie spoczynku i uszkodzone korzenie mogą zacząć gnić.

            Odstępy między jednym a drugim przesadzaniem, według kryterium wieku rośliny:

            - młode rośliny, charakteryzujące się bujnym wzrostem przesadzamy, co roku,

            - rośliny starsze najczęściej, co dwa lata,

            - rośliny rosnące trzy-cztery lata w pojemniku, też wymagają przesadzania 

             (czasami wystarczy tylko wymiana ziemi).

Dobrym wskaźnikiem, tego czy roślinę należy przesadzić są wystające korzenie
z doniczki, czy też tzw. wyrośnięcie rośliny z pojemnika, które wskazuje na to, że roślina ma zbyt ciasno, jak również pojawienie się na podłożu mchu.

            Obecnie wielkim wyzwaniem jest wybór odpowiedniej donicy, zwłaszcza, że
w handlu możemy się spotkać z przebogatą ofertą, różniącą się nie tylko ceną, ale
 i tworzywa, z jakiego zostały wykonane, a które ma wpływ na sposób pielęgnacji (patrz. Naczynia dla roślin). Wybierając pojemnik, kierujmy się zasadą, iż wraz z kolejnym przesadzaniem musi być o numer większy.

W momencie przesadzania, szczególną uwagę zwracamy na moment wyjęcia rośliny ze starej doniczki. Należy wykonywać to bardzo ostrożnie i delikatnie tak, aby nie uszkodzić bryły korzeniowej, gdyż część roślin jest na to bardzo wrażliwa. Bryłę korzeniową można oddzielić od doniczki nożem, oczywiście bardzo uważając. Gdy już dokonamy oddzielenia, delikatnie odwracamy doniczkę i lekko w nią uderzamy. Czasami się zdarza, że roślina mimo naszych zabiegów nie chce wyjść z pojemnika, można wówczas rozbić delikatnie doniczkę uderzając młotkiem o jej kant (tyczy się niektórych rodzajów doniczek np. glinianych), inne można przeciąć (np. plastik). Nie należy przed zabiegiem przesadzania podlewać roślin, gdyż sucha bryła korzeniowa swobodniej się oddziela, aniżeli odwrotnie.

            Etapy przesadzania:
           

1.       wybór odpowiedniego naczynia, większego od poprzedniej doniczki, której spód wysypujemy skorupami potłuczonych doniczek (czy też wykorzystujemy polistyren) na grubość 2-3 cm;

2.       bryła korzeniowa przesadzanej rośliny, w nowym pojemniku powinna mieć taki luz, który zapewni, swobodne podlewanie i od drenażu powinna ją oddzielać warstwa odpowiedniego podłoża;

3.       wierzch bryły korzeniowej, powinien być kilka centymetrów poniżej górnej krawędzi pojemnika, co zapewni swobodne podlewanie;

4.       obsypując bryłę korzeniową ziemią, nie ubijamy jej zbyt mocno, gdyż pozbawimy podłoże napowietrzenia;

5.       można również wierzchnią warstwę podłoża wysypać ściółką, która ma nie tylko walory estetyczne, zwłaszcza w domu, ale również pozwala na zmniejszenie parowania, choć trudniej jest sprawdzić, kiedy należy podlać roślinę, ale można przecież lekko odgarnąć ściółkę i wówczas wszystko się wyjaśni;

6.       jeżeli mamy stare rośliny, zwłaszcza w wielkich pojemnikach, wówczas ich przesadzanie nie jest taką oczywistą sprawą, aby oszczędzić sobie czasu
 i energii można usunąć część wierzchniej warstwy starego podłoża na grubość 2-3 cm i taką samą ilością uzupełnić je nowym, świeżym.

            Dla intensywniejszego pobudzenia korzeni do rozwoju, należy je lekko wzruszyć, np. widelcem. Zwracamy przy tym uwagę na zdrowotność korzeni, jeżeli są białe, jasne, wszystko jest dobrze, natomiast, gdy są brunatne lub obumarłe, wówczas należy podjąć działania, zmierzające do uratowania rośliny. Uszkodzoną część bryły korzeniowej usuwamy do zdrowego miejsca.

            Niezbędnym jest również wybór odpowiedniego podłoża, które winno być sterylne, ponieważ w takich warunkach rośliny są najbardziej bujne, nie stosujmy ziemi ogrodowej. Każda roślina wymaga dla siebie odpowiedniego podłoża, więc za nim je wybierzemy sprawdźmy, jakie podłoże najbardziej preferuje. Wiele roślin ma szczególne wymagania i nie będą rosły, bądź będą marnie wyglądać mając złe podłoże np. kaktusy tolerują piaszczyste podłoże, kamelie kwaśne, a storczyki mało żyzne o luźnej strukturze.

            Świeżo przesadzone rośliny należy podlać, dość obficie i pozostawić
w spokoju, nie nawozić w ciągu kilku następnych tygodni oraz nie wystawiać na bezpośrednie działanie promieni słonecznych.

            Zabieg przesadzania, ma istotne znaczenie dla prawidłowego rozwoju roślin tak, więc nie należy go pomijać i przestrzegać, na czym skorzystają rośliny, które odpłacą się znakomitym wyglądem.